Mapa

Koper (Koper)

Koper (wł. Capodistria) – miasto portowe w Słowenii nad Morzem Adriatyckim.

Koper położony jest na półwyspie (dawniej: wyspie) na północno-zachodnim wybrzeżu półwyspu Istria, ok. 20 km od Triestu. Osadnictwo w tym miejscu datuje się od starożytności. Osada znana była pod grecką nazwą Aegida, a w czasach rzymskich – jako Capris, bądź Caprea („Kozia Wyspa”). Od nazwy łacińskiej pochodzi dzisiejsza słoweńska nazwa miasta.

Miasto wchodziło w skład Cesarstwa Bizantyńskiego i nosiło wówczas nazwę Iustinopolis, nadaną na cześć cesarza Justyniana II. Następnie znajdowało się pod panowaniem Longobardów, a później Franków.

Handel między Koprem i Wenecją jest udokumentowany od 932 W konflikcie między Wenecją i Świętym Cesarstwem Rzymskim mieszkańcy Kopru poparli stronę niemiecką i w nagrodę w 1035 Koper uzyskał prawa miejskie, nadane przez cesarza Konrada II. Od 1232 Koper należał do Patriarchatu Akwilei, a od 1278 znalazł się w granicach Republiki Weneckiej.

Z biegiem czasu Koper uzyskał rangę stolicy weneckiej Istrii i został przemianowany na Caput Histriae („Głowa Istrii”). Od tej nazwy wywodzi się współczesna włoska nazwa miasta – Capodistria.

Począwszy co najmniej od VIII wieku, a być może od VI wieku, Koper był siedzibą diecezji. Jednym z biskupów Kopru był późniejszy zwolennik i działacz Reformacji, Pier Paolo Vergerio. W 1828 diecezja koperska została scalona z diecezją triesteńską. Odrębna diecezja koperska została ponownie ustanowiona w 1977.

W XIX w. Koper, podobnie jak Triest, znajdował się pod panowaniem austriackim w obrębie kraju koronnego Küstenland (Pobrzeże). Po zakończeniu I wojny światowej wraz z całą Istrią został przyłączony do Włoch. Po II wojnie światowej znalazł się w obrębie tzw. strefy B Wolnego Terytorium Triestu. Strefa ta znajdowała się pod zarządem armii jugosłowiańskiej, a w 1954 została przyłączona do Jugosławii. W następstwie tego faktu większość włoskich mieszkańców Kopru wyemigrowała do Włoch. Do miasta napłynęli nowi mieszkańcy z okolicznych terenów słoweńskiego Przymorza oraz z innych rejonów Słowenii i ówczesnej Jugosławii.

Port w Koprze był rozbudowywany od 1957 Obecnie port ten jest jedynym portem handlowym niepodległej Słowenii. Roczny przeładunek towarów wynosi ponad 12 milionów ton (dane z 2004).

Współczesny Koper składa się z zabytkowego centrum położonego na półwyspie oraz z nowych osiedli mieszkaniowych na otaczających wzgórzach, m.in. Semedela/Semedella oraz Žusterna/Giusterna.

Koper jest siedzibą założonego w 2003 Uniwersytetu Przymorza (słoweń. Univerza na Primorskem). Placówki uniwersytetu mieszczą się, oprócz Kopru, również w Izoli i Portorožu.